تصمیم گرفته ام رمانی ترجمه کنم. نمی دانم مترجمان حرفه ای با چه ملاکی رمانی را برای ترجمه انتخاب می کنند. من فیلمی دیدم به نام » سفر فیلیشیا « با بازی باب هاسکینز و از آن لذت بردم و تصمیم گرفتم رمانی را که مبنای فیلم بوده ترجمه کنم. وقتی درباره رمان بیشتر مطالعه کردم و بخشهایی از آن را خواندم عزمم جزم تر شد. به نظرم رسید که فیلم با اینکه خیلی خوب ساخته شده جایگزینی برای کتاب نیست. شاید این نکته کم و بیش درباره همه اقتباسهای سینمایی صادق باشد. فیلم در بهترین حالت روایتی بصری و موجزتر از کتاب است و به همین دلیل است که کتاب و فیلم مخاطبین مخصوصی دارند و نمیتوانند یکدیگر را از صحنه حذف کنند. بدین ترتیب انتخاب این رمان برای من مبنایی کاملاً شخصی دارد. خوشبختانه یا بدبختانه در ایران برای ترجمه، حتی ترجمه رمان، لازم نیست حرفه ای باشی. آماری ندارم ولی تصور میکنم بخش زیادی از ادبیات خارجی به دست کسانی ترجمه شده که یا مترجم درجه یک نبودند یا مترجم تمام وقت نبودند. در جامعهای که در آن قانون کپیرایت رعایت نمیشود این برای مترجمان غیرحرفها ی امتیازی به حساب می آید. مترجمان غیرحرفه ای هم فرصت می یابند که از لذت ترجمه کردن آن هم ترجمه ادبی بهره مند شوند. در دورانی که درس ترجمه میخواندم استاد نمونه های ضعیف ترجمه مترجمان غیرحرفه ای را به کلاس می آورد و ما از یافتن ضعفهای آشکار در ترجمه ها هم به خود می بالیدیم هم به کسانی که به خود اجازه میدهند آثار ادبی را با ترجمه های ضعیفشان ضایع کنند انتقاد می کردیم. حالا پس از چند سال دوری از محیط درس با اینگونه مترجمان همدردی میکنم و خیال میکنم راز گرایش آنها به ترجمه را درک میکنم. حالا میدانم در پس این عمل به ظاهر جاهطلبانه آنها نیازی روحی و ذوقی به ترجمه کردن بوده است. ترجمه کردن بیش از هرچیز دیگر کاری هنری است و هیچ کار به اندازه دست و پنجه نرم کردن با متنی دشوار و خلق نوشته ای جدید در زبان مادری نمیتواند رضایت روحی فراهم کند.
البته حرفه ای نبودن سلب مسئولیت نمیکند. من شخصاً در کلاسهای ترجمه وقتی ترجمه های چاپ شده پرغلط را میدیدم بیش از آنکه به ضعف مترجمان فکر کنم به دشواری کار ترجمه فکر میکردم. هروقت هم قلم به دست میگیرم مطلبی را ترجمه کنم دست و پایم میلرزد. در کلاس در کنار ترجمههای ضعیف ترجمه های خوب را هم میدیدیم و همان الگوهای خوب اسباب دغدغه مداوم شده است. سفر فیلیشیا نوشته
Link: http://manatarjome.com/news/تجربه-ای-در-ترجمه-رمان8.html