روش غیر تطبیقی در ارزیابی ترجمه مقاله

 روش دیگر برای ارزیابی ترجمه این است که متن ترجمه را با متن اصلی تطبیق ندهیم بلکه متن ترجمه شده را در چارچوب فرهنگ مقصد و به عنوان متنی مستقل و با عنایت به عناصری که در نوشتن آن دخیل بوده اند بررسی کنیم . ریشه این شیوه نقد به رویکرد فرهنگی به مطالعات ترجمه برمیگردد. رویکرد فرهنگی گرایشی است به پژوهش درباره ترجمه که در اوایل دهه90 میلای بوجود آمد. افراد مهمی که مرتبط با این رویکرد هستند عبارتند از سوزان بسنت، آندره لوفور و بعدا لارنس ونوتی. در سال 1990 سوزان بسنت و آندره لوفور کتابی منتشر کردند به نام ترجمه، تاریخ و فرهنگ ، که مجموعه دوازده مقاله از نویسندگان مختلف بود. وچه مشترک این مقالات این است که همگی به ترجمه از منظر فرهنگ نگاه کرده اند و با پرداختن به موضوعاتی مثل ایدئولوژی، قدرت و تحول درادبیات و اجتماع نقش ترجمه را به عنوان نیرویی مؤثر در شکل گیری جوامع توصیف کرده اند. در این مقالات  می بینیم که مترجمان فرهنگ های مختلف چگونه برای انتقال ایدئولوژی خود در متن اصلی دخل و تصرف کرده اند و یا متن اصلی را براساس معیارهای ادبی رایج در جامعه بازنویسی کرده اند تا مورد پسند خواننده مقصد واقع شود.  سوزان بسنت در کتاب «مطالعات ترجمه، روشی یکپارچه» (1995 :82 ) درباره تمایل غالب در میان محققان ترجمه در آن دوران می گوید:

 در مقالات اخیر محققان ترجمه بیشتر به موضوعات مرتبط با فرهنگ روی آورده اند تا به موضوعات مرتبط با زبان. ثانیا، محققان ترجمه را فعالیتی می بینند به قصد برقراری ارتباط و نه فعالیتی به قصد انتقال موادی از یک زبان به زبان دیگر. ثالثا آنچه مورد توجه محققان است نقش ترجمه در فرهنگ مقصد است و نه نقش آن در فرهنگ مبدأ. و بالاخره متن از نظر آنها جزیی لایتجزی از جهان است و نه جزئی  جداافتاده از زبان. این موارد اشتراک در تحقیقات اخیر تصادفی نیست ولذا بی جهت نیست اگر بگوییم رویکردی جدید در مطالعات ترجمه ایجاد شده است.

البته در تحقیقات ترجمه از منظر زبانی هم محققان به مسأله فرهنگ اشاره کرده اند ولی در شیوه فرهنگی مورد نظر بسنت ولوفور ترجمه ها با معیارهای کلی دقت و ّصحت و روانی و وفاداری توصیف نمی شوند بلکه چون ترجمه در بافت فرهنگی تاریخی صورت می گیرد با معیارهایی از قبیل قدرت، سیاست، ایدئولوژی و عرف و هنجار توصیف می شوند. در این روش، واحد ترجمه کلمه یا متن نیست بلکه فرهنگ است و هنجارها ثابت نیستند بلکه همزمان با تحولات در جامعه تغییر می کنند. بنابراین وظیفه محقق و منتقد ترجمه این است که ترجمه را در بافت فرهنگی اش توصیف کرده و ببیند ترجمه چه نقشی در فرهنگ مقصد و بین دو نظام پیچیده فرهنگی مبدأو مقصد ایفا می کند.

Link: http://manatarjome.com/news/روش-غیر-تطبیقی-در-ارزیابی-ترجمه-مقاله8.html

دیدگاه کاربران

ارسال دیدگاه