مقالۀ حاضر به اجمال مروری خواهد داشت بر آراء ماریا تیموژکو در باب بسط حوزۀ مطالعات ترجمه و مشخصا در زمینه های ضرورت بین المللی سازی مطالعات ترجمه مقابله باوضعیت ،اروپامحوری همِ افزایی رویکردهای نظری وروش ِشناختی ،مختلف تلفیق روشهای خُرد وکلان، پرهیز از یکجانبه گرایی در مطالعات ترجمه ونیاز به آشنایی با تاریخ ترجمه و تاریخ نظریۀ ترجمه سخن خواهد گفت. مقاله همچنین سرمنشأ آراء فوق را در پیشینۀ مطالعات ِپسااستعماری تیموژکو در ادبیات ایرلندی ردیابی میکند . پروفسور ماریا تیموژکو استاد ادبیات تطبیقی و متخصص مطالعات ترجمه، مطالعات قرون وسطی و ادبیات ایرلندی درِدانشگاه آمهرست ماساچوست و صاحب کتاب های اولیس ایرلندی (1994 ،) ترجمه در بافتی پسااستعماری (1999 ،)،بسط ترجمه اعطای قدرت به مترجمان (2007 ) وعصب شناسی و ترجمه (2015 )است. آراء واندیشه های او در باب وضعیت ترجمه در دنیای استعماری وپسااستعماری ، مسئلۀعاملیت ، دخالت آگاهانه  و اتخاذ موضع سیاسی فعالانه مترجم  که عمدتا برآمده از بررسی های عمیق او ِدر ادوار تاریخی ترجمه در ایرلندِ تحت استعمار بریتانیا بوده و از داده کاوی های متعدد وی حاصل گردیده است، ما را به یاد دیدگاه های صاحب نظرانی همچون مونا بیکر و مایکل کرانین می اندازد. در این نوشتار البته به جزئیاتِ این موضوعات کمابیش آشنا نخواهیم پرداخت و صرفاً پیشنهاد مؤکد تیموژکو را در«بسط »دامنۀ مطالعات ترجمه به بحث خواهیم گذاشت، هرچند این پیشنهاد نیز خود تا حد زیادی متأثر از آن موضوعات بوده است. در عین حال هر آن جایی که نگارنده احساس کند نقطه نظرات تیموژکو در فضای جاری در مطالعات ترجمه در ایران به نوعی ،موضوعیت دارند نکاتی را در حاشیه به صورت پانویس خاطرنشان خواهد نمود ماریا تیموژکو در مقابل اروپامحوری یا غرب محوری در مطالعات ترجمه موضع می گیرد و با دعوت از پژوهشگران کشورهای مختلف برای مشارکت علمی آرزو می کند، این رشته نیز همچون ریاضیات یا فیزیک وجه های بین المللی پیدا کند . یکی از ابعاد«بسط » مطالعات ترجمه در دیدگاه تیموژکو همین مسئله «بین المللی سازی»  است که در بخش نخست کتاب،بسط ترجمه اعطای قدرت به مترجمان (تیموژکو،2007 ) مصرا بر آن تأکید می ورزد این که نظریه های ترجمه عموما از کشورهای غربی سرچشمه می گیرند و صداهای چندانی از سایر کشورها به گوش نمی رسد در باور تیموژکو، کاستیِ بسیار بزرگی به شمار می آید . متأسفانه پژوهشگران سایر کشورها خود را به تبعیت محض ازغربی ها، کاربرد نظریه های غربی و یا حداکثر ارائۀ شواهدی از زبان خودی در تأیید آن نظریه ها محدود میکنند و این وضعیت، همان طور که یانگ در مصاحبه با تیموژکو اظهار داشته است (یانگ،2014 :223 ) به عدم توازن و یا مقاومت در مقابل توسعۀ رشتۀ ِعلمی مطالعات ترجمه دامن خواهد زد . تیموژکو در این رابطه با برخی از ترجمه پژوهان، مخصوصا اروپایی ها، در حال مجادله ای دامنه دار است. او همان گونه که گفته شد ، خواهان تغییر وضعیت اروپامحوری در مطالعات ترجمه است.  وی در توضیح این وضعیت چنین میگوید (نقل از همان مأخذ : «در حال ،حاضر به دلیل وجود تشکیلات عریض وطویلی به نام اتحادیۀ اروپا، اروپایی ها مبالغ هنگفتی صرف پژوهش در ترجمه می کنند .کمیسیون اروپا، بزرگ ترین استخدام کنندۀ مترجمان در دنیاست ومقررات سفت وسختی در مورد نحوۀ انجام ترجمه وضع کرده است . در نتیجه هم اکنون شاهد ِشکوفایی ظاهری مطالعات ترجمه در این قاره هستیم اما بسیاری از پژوهشگران ترجمه اساسا تحقیقات خود را در راستای تأمین منافع اتحادیۀ اروپا به انجام می رسانند [از این رو این تحقیقات را نمیتوان در عمل «پژوهش مستقل» به شمار آورد ] . پژوهانه های پرداختی به محققان معمولا برای حمایت از کاربرد عملی نظریه ها اعطا میگردد و نتایج ِپژوهشی مطلوب نتایجی است که بتوان آنها را برای بهبود کنش عملی ترجمه در اتحادیۀ اروپا به کار بست .افرادی که در این برنامه های تحقیقاتی مشارکت میکنند بعضا ازاین واقعیت غافل اند که ترجمه در خارج از مرزهای اتحادیۀ اروپا، اهداف و روشهای بسیار متفاوتی را دنبال می کند، تاریخ متفاوتی دارد ومسائل ومشکلات مبتلا به آن در چین یامثلا  ایالت متحده با اروپا بسیار متفاوت است .اروپاییها بطور ناخودآگاه ًصرفا بر کشورهای عضو اتحادیۀ اروپا تمرکز دارند و غالبا ازسایر نقاط دنیا غافل اند» . این که فقط کار خودمان را بکنیم و به منطقۀ مورد علاقع خود فکر کنیم از دید تیموژکو نوعی کوته بینی علمی است. دنیای ما در رشتۀ مطالعات ترجمه همه روزه تغییر میکند زیرا فن آوری همواره در حال تکامل است ، منافع متقابل اقتصادی جدیدی تعریف می شود و اوضاع و احوال سیاسی دائماً در معرض تغییر و تحول است .تیموژکو می گوید که ما باید جهانی بیاندیشیم و افق دید خود را گسترش دهیم زیرا از زوایای مختلفی می توان به ترجمه نگریست واگر تنها از زاویۀ دید زبان های اروپای غربی به آن بنگریم، لاجرم تنها بر گوشه ای از تصویر ترجمه، ِدر ابعاد جهانی کلمه اشراف خواهیم یافت و این در رشته ای که تا بدین حد متغیر و متحول است  وافی به  مقصود نخواهد بود. احتمالا یکی از دلایلی که تیموژکو و برخی از همفکران او (حتی در ِخوداروپا) ضرورت بین المللی سازی مطالعات ترجمه را مطرح می سازند این است که در سالیان اخیر، مباحثی در مورد نیاز به مطالعات ترجمۀ چینی، روسی یا فرانسوی مطرح گردیده است. مثلا امروزه بسیاری در چین بر این باورند که باید نظریه های ترجمۀ غربی را به کلی کنار گذاشت چرا که چین، خود از سنت و پیشینۀ فرهنگی بسیاراصیل و ریشه داری برخوردار است  اما ازدید  تیموژکوِ این طرز فکر سلبی آنچنان که به نظر می آیدواقع بینانه نیست ؛ آن هاعملا در خواهندیافت که در ترجمه بین زبان چینی و زبان های غربی سنتِ های فرهنگی چین به تنهایی کفایت نخواهند کرد . از این رو، تیموژکو معتقد است که باید سنت های فرهنگی مختلف را آموخت تا بتوان به درک بهتری از نظریه و عمل ترجمه نایل آمد .به عنوان نمونه برخی در چین بر این باورند که دوگانی های ترجمه ای از قبیل ترجمۀ لفظ گرا در مقابل ترجمۀ آزاد و یا بومی گرایی در مقابل آشنایی زدایی در همۀ موقعیتها کارایی ندارند .تیموژکو می گوید فرض من آن است که اگر شما بخواهید از چینی به انگلیسی ترجمه کنید دوگانی های ترجمه ای می توانند مفیدِ فایده باشند چون به شمامیگویند که چه چیزی احتمالا از نظر خوانندگان انگلیسی زبان قابل قبول است. دوگانی ها دو شیوۀ متمایز برای دستیابی به متنی مقبول و باورپذیر برای خوانندۀ مقصد در اختیار مترجم میگذارند. در عین حال، اگر مترجم در مواجهه با دستورالعمل ها و گزینهِ های مناسب مخاطب مقصد کاملا دست بسته عمل کند، در آن صورت احتمالا به طور کامل مبهوت و مرعوب اروپامحوری خواهدگردید . از این رو، پیشنهاد مشخص تیموژکو این است که در حین ترجمه، مترجم به تناوب بین حوزه های فرهنگی مبدأ و مقصد آمد و شدداشته باشد تا بتواند در نهایت توازنی منطقی در این تعامل دوجانبه ایجادکند. تیموژکو البته بر این واقعیت اذعان دارد که در عمل، قضیه به این سادگی نیست و نظریۀ ترجمه هنوز از پاسخ به بسیاری از پرسش ها کماکان ناتوان است. وی می گوید نباید از خاطر برد که رشتۀ مطالعات ترجمه بسیار جوان است و پنجاه یا شصت سال بیشتر قدمت ندارد و ِقرار نیست برای همۀ مسائل پیشِ رو، پاسخ های حاضر و آماده داشته باشد. تیموژکو معتقد است که مطالعات ترجمه نیزهمچون ادبیات، رشته ای است بی انتها و از این رو بر این باور است که این رشته در آینده همچنان به رشد خود ادامه داده و پیچیده تر و پیچیده تر خواهد شد تا پاسخ های بیشتری برای مسائل مبتلا به ترجمه پیدا کند و این دقیقاً یکی از ابعاد« بسط مطالعات ترجمه » ازدیدگاه  او است.  از نظر او مطالعات ترجمه زمانی می تواند مبدل به دانشی فراگیر و جهان شمول همچون ریاضیات یا فیزیک گردد که حصارهای اطراف خود را بشکند؛ زمانی که پژوهشگران ترجمه اولا علائق و منافع متفاوت خود را کنار بگذارند و به مسائل مشترک بپردازند و ثانیاً به اجماع برسند که از زوایای دید متفاوت و گوناگونی می توان به ترجمه نگریست و زاویۀ ِدید انتخابی آن ها لزوما  بهترین و کامل ترین تصویرِ ممکن را از ترجمه به دست نمیدهد  . از نظر تیموژکو، هیچیک از رویکرد هایی راکه در دوره ای از تاریخ مطالعات ترجمه رویکرد غالب به شمار می آمده اند و با ظهور رهیافت بعدی به حاشیه رفته اند نمی باید، از یاد برد واز دستاوردهای آن بی بهره ماند؛ در غیر این صورت، در دام تقلیل گرایی فزاینده گرفتار خواهیم آمد. رویکرد زبانشناختی و متنی، چرخش ،فرهنگی رهیافت سیاسی، چرخش جامعه شناختی و رویکردهای دیگر جملگی می توانند کماکان ثمربخش باشند. مطالعات ترجمه باید از هم افزایی این رویکردهای گوناگون بهره گیرد نه این که یکی را به تمامی جایگزین دیگری سازد.  وی می گوید: «فکر نمی کنم که ارزش رهیافتهای زبانشناختی و متنی برای کسانی که درگیر مسائل عملی  ترجمه هستند تقلیل یافته باشد؛ این رویکرد همیشه حضور دارد اما آشنایی با ابعاد فرهنگی ترجمه و همچنین جنبه های سیاسی و ایدئولوژیکی ترجمه نه تنها برای پژوهشگران بلکه حتی برای مترجمان حائز اهمیت خواهد بود» ( نقل از یانگ،2014 :223) . بدین ترتیب، در رابطه با هم افزاییِ رویکردهای مختلف در مطالعات ترجمه، تیموژکو بر این باور است که دسترسی به تصویری هر چه جامع تر از ترجمه مستلزم آن است که از زوایای مختلفی به این پدیده نگریسته شود چراکه اگر از چند دریچۀ مختلف به سوژه ای واحد بنگریم، طبیعتاً چشم انداز کامل تری از آن به دست خواهیم آورد.  تیموژکو میگوید آن چه بعد از جنگ جهانی دوم در حوزۀ مطالعات ترجمه بدان نایل آمده ایم این است که ترجمه برخلاف تصور، نه تنها امرساده ای نیست بلکه اتفاقا فرآیند بسیار پیچیده ای است (نقل از یانگ، 2014 :223 ) که تبیین ابعاد مختلف آن مستلزم ژرف نگری است.  از این رو، باید مردم عادی را که سهوا و از روی عادت، ترجمه راتنها نوعی انتقال زبانیِ محض تلقی می کنند، توجیه کردو به آن ها نشان  داد که ترجمه از حد گزینش صرف واژه ها فراتر میرود و با بین المللی گرایی، تکثر، عدالت اجتماعی و نظایر آنها سروکار می یابد . یکی از وجوه تمایز تیموژکو آن است که وی حتی در قبال بسیاری از موضوعاتی که دیگران به انفعال وبه اجماع می پذیرند، موضعی انتقادی می گیرد و یک پرسشگر همیشگی است. جالب آن که او در بیان دیدگاه های متضاد با نظرات دیگران به هیچ روی جانب مسامحه یا مصلحت اندیشی نگه نمی دارد.  گروهی از پژوهشگران ترجمه که تیموژکو با عنوان«ستیزه جو »از آن ها یاد میکند، در آغاز قرن بیست و یکم به ناگهان در صحنۀ مطالعات ترجمه ظاهرشدند و به ارائۀ تصویری کلان از ترجمه مشتمل برپرسش های سیاسی وایدئولوژیکی و پرسش های مربوط به مطالعات فرهنگی علاقه نشان دادند. برخی از این محققان پیشنهاد میکردند که این موضوعات در کانون واقعی مطالعات ترجمه قرار دارند و مصراً ادعا داشتند که دورۀ زبان شناسی و تحلیل ِهای متنی خُرد به سر آمده است ،در مقابل تیموژکو دربحبوحۀ منازعۀ علمی طرفداران دو رویکرد زبان شناختی و فرهنگی، مقاله ای را با عنوان« ارتباط دو نظم نامتناهی: روشهای تحقیق در مطالعات ترجمه » ،(تمیوژکو، 2002 )در همایش طرفداران  رویکرد فرهنگی ارائه نمود و به شیوه ای مستدل نشان داد که هر دو رویکرد خُرد گرا و کلان نگر در مطالعات ترجمه مورد نیازند و حضور یکی به معنای نفی دیگری نیست وی در آن مقاله می گوید:«تصور کنید که کسانی در دورۀ گالیله میگفتند که باید تنها از تلسکوپ استفاده کرد ومیکروسکوپ به هیچ دردی نمی خورد یا برعکس . [طبیعتا ]امروز این اظهارات از دید ما مضحک و بی معنی است ؛اما این [دقیقاً] وضعیتی است که این روزهادر مطالعات ترجمه شاهد آن هستیم»  (همان). بدین ترتیب، تیموژکو نشان داد که آن دیدگاه افراطی امروز هدیگر به لحاظ علمی محلی از اعراب ندارد و تحلیل های خُرد و کلان هر یک می توانند پاسخ برخی ازپرسش ها را در مورد ترجمه فراهم آورند. تیموژکو می گوید بعداز آن سخنرانی، دیگر از کسی نشنیدم که« باید زبانشناسی را کنار بگذاریم »یا این که« مطالعات ترجمۀ واقعی آن چیزی است که در مطالعات فرهنگی یا درپژوهش های سیاسی پیرامون ترجمه گفته می شود (نقل از یانگ، 2014 :223)  . یکی از ابعاد تقلیل گرایی در رشتۀ ترجمه از منظر تیموژکو، اکتفا به مواد درسی اندک و بی اعتنایی به نیازهای آموزشی واقعی است، بسیاری از مسئولان گروه های آموزشی ترجمه در دانشگاهها گمان میکنند که مطالعات ترجمه باید صرفا به آموزش عملی ترجمه منحصر گردد و موضوعاتی همچون تاریخ ترجمه و ابعاد سیاسی و ایدئولوژیکی ترجمه راباید در برنامۀ سایر گروه ها مثلا گروه تاریخ یا نظایر آن به بحث گذاشت. وی تصریح می کند که ما به آموزش علوم طبیعی به مدرسان ترجمه نیاز داریم زیرا در کمال تأسف در حوزۀ مطالعات ترجمه به حدّ کافی با ایدۀ نظریه پردازی و نحوۀ پیشبرد گفتمان جدلی و اقناعی آشنانیستیم . ،به اعتقاد تیموژکو اگر در موضوعاتی ،همچون ریاضیات روش تحقیق علمی، آزمایشات تجربی ونظایر آن ها آموزش بیشتری ببینیم، مجموعۀ شسته و رفته تری از گفتمان انتزاعی در دست خواهیم داشت.  تیموژکو اظهار تأسف میکند که در رشتۀ مطالعات ترجمه هنوز گاهی اوقات در اطراف و اکناف دنیا افرادی سمت های دانشگاهی بسیار مهم را اشغال می کنند که حتی مقالۀ لسیک هولمز ، «نام و موضع معرفتی حوزۀ مطالعات ترجمه» (هولمز، 1978) ، را که نزدیک به پنج دهه از عمر آن میگذرد، نخوانده اند وهمچنان گمان می برند که فرآیند ترجمه ِصرفاً یک فرآیند زبانی محض است ،از نظر تیموژکوبخشی از این تقلیل گرایی ناشی از عدم آشنایی با تاریخ ترجمه است. تیموژکو(نقل از یانگ، 2014 :225 )دیدگاه ساختارشکنان را شدیدا به باد انتقاد می گیردو میگوید آن ها به پدیدۀ ترجمه علاقه ای ندارند بلکه می خواهند بدانند که چگونه میتوان ترجمه را برای درک ادبیات به کار گرفت و حال آن ِکه من ترجمه شناس، برعکس، ادبیات را برای فهم ترجمه به خدمت می گیرم. تیموژکو در ادامه می گوید ساختارشکنان به ندرت از اشخاصی همچون کُواین، یاکوبسن،  لِفِوِر، اِوِن زُهَر یا نقشگرایان آلمانی مطلبی نقل میکنند [به این دلیل ساده که با تاریخ مطالعات ترجمه آشنا نیستند] و در عوض، مکرر در مکرر به مقالۀ والتر بنیامین«[ وظیفۀمترجم ]» ارجاع میدهند و از آن جایی که ًصرفا از ظنّ خود یار ترجمه شده اند و با سیر تطور نظریۀ ترجمه آشنایی ندارند عمدتا قرائت درستی از همان تک مقاله نیز به دست نمی دهند   نقد دیگری که تیموژکو بر ساختارشکن ها و بطور ضمنی بر نحله های دیگری که صرفاً در سطح کلان، ترجمه را مورد مطالعه قرار می دهند، وارد می کند آن است که آنها هیچ گاه سخنی از فرآیند ِعملی ترجمه بر زبان نمی آورند و حال آن که علی القاعده، ترجمه در نهایت با گزینش واژه ها و آرایش آن واژه ها در جمله و با تولید متن ازترکیب آن جمله ها سر و کار می یابد و به تبع آن مطالعات ترجمه نیز ناگزیر مستلزم خُردگرایی خواهد بود. بدین ترتیب، کلان نگریِ صرف در روش شناسی برخی مکاتب و نحله های ترجمه شناسی یکی دیگر از مصادیق تقلیل گرایی است و تیموژکو مؤکدا از ضرورت«بسط »این مکاتب و تلفیق خُردگرایی و کلان نگری در شیوه های تحلیل ترجمه سخن میگوید و بر این باور است که پژوهشگران ترجمه می باید موازنه ای منطقی بین پژوهش های کلان و خُرد ترجمه برقرار نمایند از آن چه پیش تر در بحث ضرورت بین المللی سازی مطالعات ترجمه و اهمیت دیدگاه تاریخی در این رشتۀ علمی گفته شد، می توان به این نتیجه رسید که ایدۀ« بسط مطالعات ترجمه » در اساس ناظر بر لزوم گسترش دامنۀ مطالعات ترجمه از حیث زمان و مکان است و این بی تردید ریشه در تجربۀ قبلی تیموژکو در مطالعات ترجمۀ پسااستعماری داشته است. تیموژکو خود ازسیمون و سَن پیِر (2000 :13 ) نقل قول میکند که مطالِعات ترجمۀ پسااستعماری با گسترش خود نقشۀ مطالعات ترجمه  بسط حوزۀ مطالعات ترجمه را آغاز کرد وآن را فراتر از مرزهای اروپامحوری و گفتمان های غالب دربارۀ ترجمه تعمیم داد وی ( تیموژکو،2007 :192 ) تأکید دارد که مطالعات ترجمۀ پسااستعماری رویکردی پساپوزیتو یستی در پیش گرفت و در موجودیت یک زاویۀ دید یکّه و یگانه، عینی، صحیح، غالب و امپریالیستی تشکیک کرد . تفاوت این رویکرد در مطالعۀ عاملیت در ترجمه با سایر رویکردها در«تکثرگرایی » رویکرد پسااستعماری و«تفرّد »آن رویکردهای دیگر است. آن رویکردهای دیگر صرفا یک فرهنگ واحد رامطالعه کرده اند، مثلا ونوتی ایا لت متحده را مدّ نظر داشته است یا بالفرض آنتوان بِرمن پیش فرض هایی خاص فرهنگ فرانسوی را منظور نظر داشته است اما مطالعات ترجمۀ پساا ستعماری مجموعۀ متنوعی از فرهنگ های گوناگون اعم از فرهنگ های استعمارگر وفرهنگ های استعمارشده را مورد بررسی قرار داده است. شیوۀ کار تیموژکو ، (مثلا در تیموژکو، 1999) این بود که داده های ترجمه ای را در بافت ِتاریخی و فرهنگی بخصوصی مثلا در ایرلند مطالعه می کرد و متعاقباً سعی در تعمیم نتایج خود داشت . او نشان میداد که مترجمان ایرلندی در طول تاریخ همواره عاملیت خود را در کارشان تأثیر میداده اند و در راستای مقاومت تاریخی آحاد ملت ایرلند در مقابل امپریالیسم بریتانیا تا حدّ زیادی در این بافت فرهنگی حضور مرئی داشته اند. بدین ترتیب، بخشی از یافته های مطالعات تیموژکو درزمینۀ ترجمه در ایرلند مثلا  یافته های مربوط به اخلاق، ایدئولوژی و عاملیت در ترجمه به کل جوامع تحت استعمار و به طور کلی به همۀ جوامعی که با معضل عدم تقارن قدرت سیاسی و فرهنگی مواجه ا ند تسرّی می یافت و این نتایج عموماً در تعارض با یافته های فرمایشی مطالعات ترجمۀ اروپامحور بود،به عبارت دیگر نتایج مطالعات ترجمۀ پسااستعماری در ایرلند و سایر جوامع تحت استعمار مفروضات پیشین دربارۀ ترجمه را به چالش می کشید و دیدگاه های متفاوتی درمورد اخلاق و ایدئولوژی و حدود اختیارات مترجم مطرح می ساخت. به واقع الگوهای غالب و متعارف ترجمه فرض را بر این می گذاشتند که مترجم باید با زبانها و فرهنگهای مبدأ و مقصد آشنایی داشته باشد اما ترجمه در محیط های پسااستعماری در اعتبار چنین فرضی تشکیک میکند و نشان میدهد که کار مترجم ، علاوه بر آن، دارای بُعد معرفت شناختی بنیادین و مهم دیگر ی نیز هست که در کانون عاملیت مترجم واقع میِگردد و نوعی انعطاف اخلاقی متمایزرا رقم می زند (تیموژکو ، 2007 :197 ). منظور از این جمله آن است که ترجمه صرفاً بازتاب دانش موجود نیست بلکه از معرفت پیشی می گیرد و معرفت را می آفریند؛ ترجمه عبارت است از حالتی از کشف و شهود در مترجم که برای آفرینش، ایجاد یا انباشت دانش به کار گرفته می شود و ممکن است توأم با انتشار آگاهانه واشاعۀ فعالانه دانش پنهان و سرکوب شده نیز ِباشد (همان). از نظر تیموژکو، در ایفای تمامی این نقشها، ترجمه جنبۀ سیاسی برجسته ای می یابد و مثلا با هدف اعمال سلطه، کارکرد جاسوسی و گردآوری اطلاعات به خود می گیرد یا برعکس،  کارکرد ضدجاسوسی، مقاومت و طغیان پیدا می کند (همان). طبیعتا ا ین دو کارکرد باکارکردهایی که عرفا و به طور سنتی از ترجمه تعادل محور انتظار می رود نسبت چندانی ندارند و به احتمال زیاد محصولات متنی متفاوتی ازترجمه های وفادار به دست خواهند داد. بدین ترتیب، به نظرمیرسد ایدۀ«بسط مطالعات ترجمه » در آراء تیموژکو به تدریج از ایدۀ اولیۀ«بسط ترجمه » یا«بسط متن مقصد » که در مطالعات پسااستعماری آن را نتیجۀ اِعمال عاملیتِ ناگزیر و اجتناب ناپذیر مترجم می دانند، حاصل گردیده است . الگوهای غالب ترجمه را شکلی از وساطت بین دو جامعۀ یکزبانه تصور می کننداما تیموژکو معتقد است که ِتکثر زبانی و التقاط فرهنگی  موجود در بیشتر بافت های پسااستعماری اعتبار چنین پیشفرضی را به زیر سؤال میبرد. وی می گوید ترجمه صرفا دیدار میان«خود » و«دیگری» در حضور[توأم ِبا انفعال] عنصر واسطی به نام «مترجم» نیست بلکه اغلب راهی است برای این که فرهنگ ها و ملت های متباین و ناهمگن خود را تعریف کنند  خویشتن خویش را بازشناسند و نوعی هویت ملی برای خود خلق نمایند (همان :198-197 ) . مترجمان غالبا چنین گفتمان هایی را رقم میزنند و به صورت ِبالقوه در تمامی این زمینه ها نقش فعال دارند؛ نقشی به نیابت از کل جامعه که در ،هر صورت دارایِ بار اخلاقی و ایدئولوژیکی متمایزی نیزهست (همان :198) . گفتیم که تیموژکو از رویکردی پساپوزیتیویستی به ترجمه می نگرد. به طور کلی مطالعات ترجمۀ پسااستعماری این واقعیت را مفروض می دارد که ترجمه ها الزاما یک شکل و یکدست نیستند و مصرا پیشنهاد و تأکیدمی کند که ِمترجمان در عوض ِپذیرش دیدگاه مسلط و غالب غربی که ترجمه را انتقال پیامی نزدیک به پیام متن مبدأ تلقی می کند،  مفهومی بسط یافته از متن مقصد را مدّ نظر قرار دهند که محصولات متنی دیگری همچون بازگویی، اقتباس، تلخیص و نظایر آن ها را نیز در بربگیرد. تیموژکو می گوید تعاریف محدود ترجمه در خدمت تأمین منافع قدرت قرار میگیرند و اعتبار محصولات متنی غیرترجمه ای را که چالشی برای قدرت به شمار می آیند،  به رسمیت نمیشناسند ؛حال آن که ترجمه در محیط های استعماری و پسااستعماری ًعموما در عمل ِبا جرح و تعدیل متن مبدأصورت میِگیرد چه با هدف اعمال کنترل استعماری و چه در راستای مقاومت در برابر استعمار (تیموژکو, 2007 :198). به واقع، مطالعات ترجمۀ پسااستعماری مبین آن است که در بسیاری موارد، ترجمه نه تنها«متن» بلکه نوعی کنش »است . در این رویکرد پایبندی به متن مبدأ در وضعیت عدم تقارن قدرت سیاسی و فرهنگی اهمیتی ندارد و دارای اولویت بالایی نیست. ،به سخن دیگر تیموژکو و سایر صاحب نظران مطالعات ترجمۀ پسااستعماری، جنبه های مهمی از عاملیت بالقوۀ مترجم را آشکار می سازند و نشان میدهند که مترجم ممکن است در جایگاه یک فعال سیاسیِ اثرگذار به عنوان کارگزاری که به نیابت از جامعه در راستای تحول اجتماعی گام برمی دارد. نقشهای فرهنگی کاملا مرئی و بارزی رابر عهده بگیرد. بدین ترتیب نقشی که تیموژکو برای عاملیت مترجم در نظر می گیرد، تعاریف آشنا ِو قراردادی ترجمه را به زیر سؤال میبرد ، مرزهای متعارف ترجمه، درتعبیر سنتی کلمه، را بر هم میزند و بر ضرورت تعیین حدود و ثغور گونه های جدیدی از فعالیت ها و محصولات ترجمه ای صحه میگذارد . به طور خلاصه، در نوشتار حاضر از ایدۀ بسط مطالعات ترجمه در آراء ماریا تیموژکو سخن گفتیم مقاله را با مطالبی در باب ضرورت بین المللی سازی مطالعات ترجمه و تلاش های تیموژکو برای مقابله با وضعیت اروپامحوری آغاز کردیم. سپس، از نیاز به اتخاذ دیدگاه های التقاطی به منظور هم افزایی رویکردهای نظری و روش شناختی مختلف در مطالعات ترجمه سخن گفتیم و به طور ضمنی بر دیدگاه تیموژکو درمورد ضرورت تلفیق شیوه ههای مطالعاتی خُرد و کلان صحّه گذاشتیم. موضوع گسترش برنامه های آموزش مترجمان و مدرسان ترجمه و نیاز به گنجاندن موضوعاتی همچون تاریخ ترجمه، سیاست ترجمه و مطالعات فرهنگی در کنار دروسی همچون ریاضیات ، علوم طبیعی و روش تحقیق تجربی، یکی دیگر از مباحثی بود که از منظر تیموژکو به بحث گذاشتیم و به طور مشخص، بر انتقادات وی بر رویکردهای صرفا کلان نگر از نظر عدم آشنایی با تاریخ ترجمه و تاریخ نظریۀ ترجمه و نیز یک جانبه گرایی آن ها تأکید نمودیم. و در نهایت، مقاله را با ردیابی سرمنشأ ایدۀ بسط مطالعات ترجمه در مطالعات پسااستعماری و پیشینۀ مطالعاتیِ خود خانم تیموژکو در این نحلۀ روش شناختی به پایان رساندیم.